Over hersenletsel

Geen dag is hetzelfde, de overeenkomst is wel dat er elke dag nieuwe uitdagingen zijn’

Geschreven door Miranda Hazeu, ergotherapeut en boegbeeld, WZH Nieuw Berkendael Den Haag. (Alle namen zijn gefingeerd)

Een gewone doordeweekse dag. De wekker gaat. Ik sta op, douch, kleed me aan, ontbijt en ga in de auto op weg van mijn woonplaats Rotterdam naar Den Haag. Op weg naar een dag vol uitdagingen. Ik werk inmiddels ruim 25 jaar in WZH Nieuw Berkendael en geen dag is hetzelfde.

Ik parkeer mijn auto en door de ingang loop ik naar binnen. Ik word begroet door Kees: “Hallo, ben jij vandaag van de telefoon?” “Nee Kees, op het bord bij jouw kamer staat wie vandaag jouw aanspreekpunt is en vandaag met jou zal bellen.”

 

Mail en planning voor vandaag
Ik start de computer op en lees mijn mail. Vandaag even langslopen bij Pieter want ik zie in de mail dat er een drukplekje op de grote teen is ontstaan. Daarna bekijk ik mijn afspraken met cliënten voor vandaag. Het belooft een afwisselende dag te worden.

 

Kees
Vandaag breng ik samen met de psycholoog de bewustzijnstoestand in kaart middels een in het netwerk EENnacoma afgesproken meetinstrument. Kees volgt vandaag met zijn ogen, dus dit betekent een hogere score dan de vorige afname (3 dagen geleden). En, veel belangrijker: een eerste teken van minimaal bewustzijn! Het volgen dat Kees nu met zijn ogen doet, zal ik gaan inzetten tijdens de therapie om Kees uit te lokken tot keuzes maken door ergens naar te kijken. Ik stel beide handspalken nog even bij en ga door naar de volgende cliënt.

 

Pieter
Pieter is bijna een jaar geleden bij volledig bewustzijn gekomen. Pieter kan ja en nee aangeven, waardoor hij gesloten vragen goed kan beantwoorden. hij heeft forse motorische beperkingen in armen én benen. De persoonlijk begeleider van Pieter had mij gemaild over een drukplekje op de grote teen. Pieter is erg gevoelig voor drukplekjes en daarom heb ik samen met verschillende zorgmedewerkers al vaak naar de lighouding gekeken.

Pieter ligt op bed als ik zijn kamer binnenkom. Ik controleer zijn lighouding en zie dat de grote teen niet helemaal vrij ligt, ondanks de ligorthese. Ik voel een zeer verhoogde spiertonus in het been en merk dat het been niet geheel meer te ondersteunen is in de ligorthese.

Tijd voor overleg met een zorgmedewerker en arts. Omdat de situatie opeens veranderd lijkt, moet de arts een aantal lichamelijke zaken (zoals een urineweginfectie) uitsluiten.

We spreken af dat ik vanmiddag met een verpleegkundige van de afdeling meekijk als zij Pieter voor de middagrust naar bed brengen. Tot slot neem ik contact op met de adviseur van de ligortheses. Ik wil voor alle zekerheid een afspraak plannen om de lighouding te beoordelen en te bekijken of de huidige ligorthese nog voldoet.

Pieter zit inmiddels in zijn aangepaste rolstoel. Ik check de zithouding en zie dat het drukplekje op de grote teen niet ontstaan kan zijn in de rolstoel. Dit koppel ik nog even terug aan de zorgmedewerker waarmee ik eerder vandaag overleg had.

 

Woontraining
Abdul werd opgenomen met een bewustzijnsstoornis. Er werd gestart met een intensief traject gericht op het verhogen van het bewustzijn en na 3 maanden was Abdul bij volledig bewustzijn. Er waren toen nog forse motorische en cognitieve problemen.

Het revalidatietraject richtte zich daarna onder andere op motorische ontwikkeling, cognitieve vooruitgang en meer zelfstandigheid tijdens de algemeen dagelijkse levensverrichtingen (ADL).

Situatie iets meer dan een jaar na opname: Abdul loopt de afstanden binnenshuis met behulp van de rollator, is bijna ADL- zelfstandig en komt zelf naar de therapieafspraken. Hij is begonnen met oefenen met een scootmobiel.

Abdul ‘woont’ inmiddels in het trainingsappartement in WZH Nieuw Berkendael. Het verblijf in het trainingsappartement heeft de volgende uitgangspunten:

• Zelf: autonomie, eigenheid, eigen kracht.

• Samen: samen sterk staan, meerwaarde in samenwerken

• Stabiliteit: veilige omgeving, toekomstbestendig

• Ontwikkeling: persoonlijke groei

In het trainingsappartement is een keuken. Abdul probeert zijn eigen leven weer op te pakken, in voorbereiding op ontslag naar huis. Hij zorgt zelf voor ontbijt en lunch, ruimt zelf op en maakt zelf koffie en thee. De afgelopen paar weekenden is Abdul naar huis geweest om zo het ontslag naar huis langzaam op te bouwen.

Vandaag bespreek ik met hem de weekendverlofformulieren die ik heb meegeven en die zowel hij als zijn partner heeft ingevuld. Er komen geen problemen naar voren. In de thuissituatie lijkt Abdul eigenlijk nog iets beter te functioneren. In het gesprek met Abdul en zijn partner komende week zullen we de definitieve ontslagdatum bespreken. Dat vind ik echt zo mooi dat, na een lang revalidatietraject met steeds stapje voor stapje vooruitgang, Abdul nu binnenkort weer naar huis toe gaat.

 

‘Elke cliënt vraagt een specifieke benadering’

 

Thea
Mijn volgende afspraak is met Thea. Thea is bij ons opgenomen met een zeldzaam ziektebeeld waarbij hersenletsel is ontstaan. Hierdoor is er onder andere sprake van een tetraparese. Thea kan inmiddels weer goed stem geven, nadat de tracheacanule is verwijderd.

In beide armen komt inmiddels wat functie terug (links meer dan rechts). In haar benen is af en toe wat lichte aanspanning voelbaar, maar Thea geeft aan hier nog geen controle over te hebben.

Vandaag hebben de fysiotherapeut en ik een afspraak voor een combinatiebehandeling met Thea. We gaan de statafel proberen. Thea vindt dit heel spannend en eng. Vooral het idee dat zij zelf de controle niet heeft, is moeilijk voor haar.

We nemen samen met Thea de tijd om te bespreken hoe zij toch zoveel mogelijk de regie heeft. We spreken af dat zij ‘stop’ zegt als zij even wil wachten met verder verticaliseren. Daarnaast zegt Thea dat het haar helpt als zij een hand mag vasthouden. We spreken af dat de fysiotherapeut de statafel bedient en de spierspanning voelt als Thea staat. Ik ga voor haar staan en zij mag mijn hand vasthouden.

Bij het langzaam overeind komen op de statafel neemt de spanning bij Thea duidelijk toe. Ik voel een klamme hand en Thea herhaalt dat zij het “echt heel eng, maar wel goed” vindt. Zij probeert zelf de grens op te zoeken door steeds een stukje meer overeind te willen. Als zij eenmaal overeind staat, is de aanspanning van de spieren in de benen te voelen. Thea barst in tranen uit als de fysiotherapeut dit tegen haar zegt. Zij vertelt dat zij bang was dat er in haar benen niets te voelen zou zijn en is heel blij dat er nu toch iets gebeurt.

 

LIN-programma
Sinds kort is het LIN-programma vastgesteld binnen EENnacoma. LIN staat voor Langdurige Intensieve Neurorevalidatie. Dit programma volgt op de Vroege Intensieve Neurorevalidatie in het Leijpark. Het doel van het LIN-programma is het verhogen van het bewustzijn middels therapie en stimulatie. Hierbij werken therapeuten, zorgmedewerkers en familie samen.

De komende tijd staat in het teken staan van de implementatie van dit programma. Sommige dingen uit het programma doen we al op de gevraagde manier, voor sommige punten moeten we een verbeter-/implementatieplan maken.

Vandaag heb ik een afspraak met een projectmedewerker van WZH om te kijken hoe WZH Nieuw Berkendael daarbij ondersteuning kan krijgen. Vooral de uiteindelijke borging vinden we hierbij belangrijk. In het gesprek met de projectmedewerker blijkt maar weer hoe specifiek de zorg voor onze groep cliënten is.

 

Transitieteam
Het volgende punt op mijn agenda is een bijeenkomst van het interne transitieteam. We komen elke twee weken bij elkaar. Vandaag staat de planning voor de komende periode op de agenda. Hiervoor hebben we de criteria voor de DEC en REC verdeeld in thema’s. We zullen dit vandaag koppelen aan kortdurende werkgroepen met een duidelijke opdracht. Het kost ons ruim een uur, maar we zijn zeker weer een stapje verder in het transitieproces.

 

Susan
Susan is afgelopen week opgenomen voor het LIN-programma. Na de VIN in het Leijpark heeft zij nog geen volledig bewustzijn. Daarom nu het LIN-programma.

Ik kijk samen met een collega uit de zorg naar de verschillende spalken. Er is helder overgedragen vanuit het Leijpark, maar omdat de spalken door een andere leverancier zijn gemaakt, zijn er toch altijd kleine verschillen die ik met de zorg bespreek.

Het belangrijkste voor vandaag is dat ik voor Susan een rolstoel op maat aanvraag bij het zorgkantoor. Samen met de adviseur van de rolstoelfirma bekijk en beoordeel ik de houding in de tijdelijke rolstoel. Er is meer opvang voor het hoofd noodzakelijk. Het hoofd draait nu naar rechts weg en dit wil ik met een hoofdsteun opvangen, aangezien Susan met haar ogen communiceert en daarvoor een goede uitgangspositie van het hoofd noodzakelijk is.

Ik bel partner om door te geven dat ik samen met een zorgmedewerker naar de spalken heb gekeken en ook dat ik een aanvraag voor een rolstoel op maat zal doen. Partner heeft nog wat vragen over de therapie, waardoor het gesprek wat langer duurt dan gepland. Ik vind het echter belangrijk de tijd te nemen om de vragen die hij heeft te beantwoorden.

Einde werkdag
Dit was zomaar een deel van een werkdag van mij. Ik zie een grote diversiteit aan doelgroepen met elk een eigen manier van benaderen. De stapjes die de cliënt maakt, hoe klein deze soms ook zijn, maakt dat ik elke dag geniet. De dag is weer voorbij gevlogen. En het mooie is… morgen is er weer een nieuwe dag vol uitdagende cliënten en vraagstukken!